Fizykoterapia to część medycyny fizykalnej i metoda fizjoterapeutyczna wykorzystująca działania czynników fizykalnych (wytwarzane specjalnymi urządzeniami) oraz naturalnych bodźców leczniczych (pobierane z natury) do terapii. Można ją stosować w ramach podstawowego leczenia lub jako leczenie uzupełniające.

Elektroterapia jest dziedziną fizykoterapii (leczenia fizykalnego) zajmującą się leczeniem objawowym schorzeń, m.in. układu ruchu oraz neurologicznych za pomocą różnego typu prądów leczniczych. W leczeniu wykorzystywany jest prąd małej, średniej i wielkiej częstotliwości. Celem elektroterapii jest zarówno złagodzenie bólu, zmniejszenie/podwyższenie napięcia tkanki mięśniowej, jak również poprawienie ukrwienia stymulowanej tkanki. Elektroterapia przyspiesza wchłanianie obrzęków i wysięków śródstawowych.

Prądy diadynamiczne (DD, prądy Bernarda) – prądy impulsowe o niskiej częstotliwości. Wykazują silne działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przekrwienne.

Wskazania do zabiegu:
dyskopatia
nerwobóle
zespoły bólowe kręgosłupa
choroba zwyrodnieniowa stawów
zanik mięśni
porażenie obwodowego nerwu twarzowego
stany pourazowe
obrzęki pourazowe
półpasiec
odmrożenie

Przeciwwskazania do zabiegu:
wszczepiony rozrusznik serca
nowotwory
ropne zmiany skórne
krwotoki
gorączka
ostre zmiany zapalne
zaburzenia czucia

Prądy interferencyjne (Nemeca) – prądy średniej częstotliwości modulowane w amplitudzie z małą częstotliwością. Wykazują działanie przeciwbólowe. Prądy te pobudzają do skurczu mięśnie szkieletowe, zmniejszają napięcie nerwów współczulnych oraz powodują rozszerzenie naczyń krwionośnych i poprawę krążenia.

Wskazania do zabiegu:
zmniejszenie bólu
zmniejszenie obrzęków
poprawa krążenia
przyspieszenie metabolizmu
nietrzymanie moczu
pobudzenie mięśni szkieletowych

Przeciwwskazania do zabiegu:
wszczepiony rozrusznik serca
nowotwory
krwotoki
ropne zmiany skórne
zaburzenia czucia
gorączka

Prądy galwaniczne – zabieg z kategorii elektrolecznictwa wykorzystujący działanie prądu stałego (galwanicznego) na organizm człowieka. Dzięki galwanizacji zwiększa się ukrwienie, zmniejsza napięcie mięśni i obrzęki oraz szybciej goją rany. Zabieg galwanizacji uśmierza ból oraz wspomaga zrost kości.

Wskazania do zabiegu:
nerwobóle mięśniowego
nerwobóle naczyniowego
zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej
utrudnione zrosty kostne
przewlekłe stany zapalne
zaburzenia krążenia obwodowego

Przeciwwskazania do zabiegu:
metal na drodze przepływu prądu
nowotwory
podwyższona temperatura ciała
zmiany dermatologiczne na skórze
podrażnienia spastyczne
ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich
ciąża
wszczepiony rozrusznik serca
zapalenie żył
zakrzepy

Jonoforeza – zabieg polega na wprowadzeniu w celach leczniczych przez nieuszkodzoną skórę za pomocą prądu galwanicznego jonów leków ulegających dysocjacji elektrolitycznej w wodzie.

Wskazania do zabiegu:
nerwobóle
artrozy
polineuropatie
angioneuropatie
zaburzenia krążenia obwodowego
zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa
utrudniony zrost kostnych
porażenia obwodowe

Przeciwwskazania do zabiegu:
ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich
gorączka
owrzodzenia
nowotwory
wszczepiony rozrusznik serca
porażenia spastyczne
zakrzepy
metale na drodze przepływu prądu
skaza krwotoczna

Przezskórna stymulacja elektryczna (TENS – transcutaneous electrical nerve stimulation) – stymulacyjna metoda elektrolecznicza stosowana w zwalczaniu bólu, w której wykorzystuje się prądy impulsowe małej częstotliwości wytwarzane przez specjalnie w tym celu skonstruowane miniaturowe stymulatory.

Wskazania do zabiegu:
bóle pooperacyjne
dyskopatia
neuropatia
migrena
owrzodzenia skóry
jako rozgrzewka w sportach wyczynowych

Przeciwwskazania do zabiegu:
wszczepiony rozrusznik serca
epilepsja
arytmia serca
nowotwory
ciąża
podwyższona temperatura ciała
zaburzenia czucia
krwawienia

Elektrostymulacja – zabieg elektroleczniczy, w którym wykorzystuje się prąd impulsowy. najczęściej wykonuje się elektrostymulację nerwów i mięśni. Działanie elektrostymulacji polega na stymulacji mięśni, w których doszło do zaburzenia przewodnictwa nerwowego lub osłabienia siły mięśniowej. Typowym wskazaniem do elektrostymulacji są zaniki mięśniowe po unieruchomieniu stawów i uszkodzeniu nerwów.

Wskazania do zabiegu:
niedowład, zanik, osłabienie mięśni
choroby układu nerwowo- mięśniowego
stany po porażeniach mięśni lub po zdjęciu gipsu
choroby układu krążenia

Przeciwwskazania do zabiegu:
wszczepiony rozrusznik serca
ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich
ciąża
epilepsja
ostre stany zapalne
nowotwory
miażdżyca zrostowa tętnic
zapalenie żył
gorączka
zaburzenia czucia

Prądy Kotza (stymulacja rosyjska) – prądy średniej częstotliwości służace do wzmacniania siły mięśniowej i zwiększania masy mięśnia. Wyzwalają one skurcz mięśnia poprzez aktywację grubych włókien nerwowych oraz przez zablokowanie cienkich włókien nerwowych. Służą do stymulacji mięśni w zaniku prostym w celu zwiększenia ich siły i masy. Działają przeciwbólowo.

Wskazania do zabiegu:
długotrwałe unieruchomienie mięśni
osłabienie mięśni
stany po złamaniach
trening rozgrzewający mięśni głęboko położonych

Przeciwwskazania do zabiegu:
Wszczepiony rozrusznik serca
nowotwory
krwawienia
ostre stany zapalne
ciąża
podwyższona temperatura ciała
porażenia spastyczne
zaburzenia czucia

Prąd impulsowy Traberta – jednobiegunowy prąd prostokątny o czasie trwania 2 ms i czasie trwania 5 ms. Istota terapii polega na wprowadzeniu mięśni w drżenie o częstotliwości około 140 Hz, które powoduje rozluźnienie mięśnia. Prąd działa przeciwbólowo i rozluźniająco.

Wskazania do zabiegu:
zespoły bólowe kręgosłupa
choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
zespoły niedokrwienne kończyn dolnych i górnych
stany zwiększonego napięcia mięśni

Przeciwwskazania do zabiegu:
wszczepiony rozrusznik serca
ostre stany zapalne
choroby zakaźne
podwyższona temperatura ciała
wyniszczenie organizmu
nowotwory
cukrzyca
ciąża
oparzenia/ odmrożenia
krwawienia
nadciśnienie III i IV okres

Laseroterapia – zaletą zabiegów z użyciem lasera jest brak fizycznego kontaktu narzędzia z tkankami leczonej osoby. Ponadto precyzja zabiegu jest zazwyczaj znacząco wyższa, niż przy użyciu technik klasycznych. Laseroterapia jest zabiegiem zaliczanym do światłolecznictwa –  polega na oddziaływaniu na tkanki promieniowaniem laserowym.

Pole magnetyczne – postać materii cechująca się bardzo ważną właściwością, która polega na tym, że na poruszającą się cząstkę działa ono z siłą zależną od ilości ładunku cząstki i jej prędkości. Jest ono wytwarzane przez poruszające się w sposób uporządkowany ładunki elektryczne i przez poruszające się naładowane ciała oraz przez prądy przesunięcia w dielektryku.

Magnetoterapia to stosowanie w terapii zmiennego pola magnetycznego o niskiej częstotliwości. Pole magnetyczne stosowane w magnetoterapii charakteryzuje się częstotliwością mniejszą od 100 Hz (zazwyczaj 10 – 20 Hz) oraz indukcją magnetyczną rzędu mili Tesli, tj. indukcją 2 – 3 rzędy większą od indukcji pola magnetycznego Ziemi. Pod wpływem tego pola jony znajdujące się w komórkach ciała ulegają przemieszczeniom powodując zmiany polaryzacji błony komórkowej. Zabieg daje dobre efekty w leczeniu urazów więzadeł, mięśni, ścięgien i stawów, wykorzystuje się w leczeniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym.

Wskazania do zabiegu:
choroby reumatyczne
osteoporoza
zespół Sudecka
urazy: zwichnięcia, kontuzje, stłuczenia, złamania, urazy mięśni
choroby zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa i kończyn
stany pooperacyjne
zaburzenia krążenia krwi i limfy
oparzenia i odleżyny
migreny
owrzodzenia i zranienia
uszkodzenia wymagające gojenia i regeneracji
zapalenia torebek ścięgnistych i maziowych, stawów, ścięgien i ich przyczepów
choroby górnych i dolnych dróg oddechowych
choroby centralnego i obwodowego systemu nerwowego: niedowład, neuralgia, itd.
stany psychosomatyczne: nieżyt żołądka, owrzodzenie żołądka i dwunastnicy, zespół nadpobudliwego jelita
problemy geriatryczne: zmęczenie, bezsenność, zapalenie gruczołu krokowego, problemy klimakteryczne

Przeciwwskazania do zabiegu:
choroba nowotworowa
czynna gruźlica płuc
choroba wieńcowa
młodzieńcza cukrzyca
ciąża
ostra niewydolność wieńcowa i niestabilna dusznica bolesna
obecność elektronicznych implantów i u osób używających urządzeń elektronicznych takich jak: rozrusznik serca lub aparat słuchowy
ostre i przewlekłe choroby zakaźne
stany po przeszczepach
niewydolność nerek
ciężkie stany zapalne pochodzenia wirusowego, bakteryjnego i grzybicowego
niskie ciśnienie krwi

Pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości – istota leczniczego oddziaływania polega na wytwarzaniu w tkankach ciepła.

Diatermia krótkofalowa impulsowa (Terapuls) – zabieg, w którym wykorzystuje się impulsowe pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości. Terapuls przegrzewa tkanki minimalizując efekt cieplny poprzez zastosowanie impulsów o bardzo dużej mocy, oddzielonych od siebie przerwami dostatecznie długimi, które te ciepło w tkankach rozpraszają. Mechanizm działania tej postaci energii,sprowadza się w znacznym stopniu,do wpływu na potencjał elektryczny błon komórkowych, co prowadzi do wielu zmian w czynności komórek.

Wskazania do zabiegu:
podostre i przewlekłe zapalenie stawów
zapalenia okołostawowe
choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
gościec tkanek miękkich
zapalenie pochewek i ścięgien
nerwobóle i zapalenia nerwów
przewlekłe zapalenia zatok, ucha, migdałków, krtani, węzłów chłonnych i oskrzeli

Przeciwwskazania do zabiegu:
nowotwory i stany po leczeniu radiologicznym
wszystkie choroby, w których toczy się ostry proces zapalny albo zaburzone jest krążanie
ciąża
miesiączka
gruźlica płuc
skłonność do krwawień w przewodzie pokarmowym i układzie oddechowym
ropień nerki i wątroby
ropne zapalenie ucha
ropne zapalenia pęcherzyka żółciowego
wylewy krwawe do narządów wewnętrznych i tkanek miękkich
obrzęki
obecność w tkankach wszelkiego rodzaju implantów metalowych
żylakowatość goleni i owrzodzenie goleni w przebiegu żylakowatości
obecność rozrusznika serca

Diatermia mikrofalowa polega na przegrzaniu tkanek w polu elektromagnetycznym o częstotliwości mikrofalowej. Mikrofalami nazywa się fale elektromagnetyczne, których długość wynosi od 0,1 do 100cm.  Wykazują one właściwości zbliżone do promieniowania podczerwonego i świetlnego.

Wskazania do zabiegu:
przewlekłe zapalenie stawów
zapalenie okołostawowe
nerwobóle
zespoły bólowe występujące w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa
przewlekłe stany zapalne narządu rodnego

Przeciwwskazania do zabiegu:
procesy nowotworowe
stany chorobowe przebiegające z zaburzeniami ukrwienia
stany zapalne żył
obrzęki
stany zwiększonej wrażliwości na światło
ropnie i wylewy krwawe
obecność zespoleń metalowych kości
tkanki, w których znajdują się metaliczne ciała obce
wszczepiony rozrusznik serca
ciąża

Światłoterapia stanowi dział lecznictwa fizykalnego, w którym do celów leczniczych wykorzystuje się promieniowanie podczerwone, widzialne i ultrafioletowe.

Promieniowanie podczerwone (IR – infrared)  to promieniowanie niewidzialne, umiejscowione w widmie promieniowania elektromagnetycznego, między czerwienią widma światła widzialnego a mikrofalami. Jest ono emitowane przez ciała rozgrzane. W fizykoterapii wykorzystuje się promieniowanie o długości fal od 770 do 15 000 nm. Efekty działania promieniowania IR wynikają ze stosowania ciepła. Promieniowanie podczerwone wykonywane jest przy pomocy lampy Sollux. Można stosować filtr niebieski lub czerwony, który ogranicza zakres działania promieni podczerwonych. Zabieg często stosowany jest jako przygotowanie do masażu, elektroterapii czy ćwiczeń ruchowych. Źródłem promieniowania podczerwonego o specyficznych właściwościach są także lasery.

Wskazania do zabiegu:
przewlekłe i podostre stany zapalne, w których możliwe jest miejscowe stosowanie ciepła
przewlekłe i podostre stany zapalne zapalenia stawów i zapalenia tkanek okołostawowych
zespoły bólowe i nerwobóle
jako zabieg wstępny przed masażem, kinezyterapią oraz jonoforezą
stany po zapaleniu bakteryjnym, odmrożeniu i uszkodzeniu promieniami RTG lub UV
choroby naczyń krwionośnych i obwodowych, np. choroba Reynaud
nacieki i ropnie tkanek miękkich, nacieki po zbyt płytko podanych zastrzykach

Przeciwwskazania do zabiegu:
zaburzenia czucia
nieodwracalne uszkodzenia skóry oraz naczyń (zmiany troficzne, miażdżyca tętnic) i obrzęki
choroby nowotworowe
skłonność do krwawień oraz choroby zakrzepowe (np. zakrzepowe zapalenie żył)
miesiączka
ciąża
nadciśnienie tętnicze II stopnia wg WHO (światowej Organizacji Zdrowia)
czynna gruźlica płuc
gorączka i stany podgorączkowe
niewydolność mięśnia sercowego, wady serca i stan po zawale
ostre stany zapalne: jajników, pęcherzyka żółciowego, wyrostka robaczkowego
ostre stany zapalne skóry
metal w ciele
stany wyniszczenia

Promieniowanie nadfioletowe (ultrafioletowe, UV – ultraviolet) – niewidzialne promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali od 100 do 400 nm. W widmie promieniowania elektromagnetycznego jest ono umiejscowione między obszarem fioletu widma widzialnego a tzw. miękkimi promieniami rentgenowskimi.

Wskazania do zabiegu:
schorzenia układu oddechowego i choroby laryngologiczne
krzywica
nerwoból nerwu kulszowego
gościec tkanek miękkich
choroba zwyrodnieniowa stawów
trudno gojące się rany
choroby skóry (trądzik pospolity)
czyraczność
utrudniony zrost kości
niedoczynność gruczołów wydzielania wewnętrznego (tarczyca, jajniki)
łysienie plackowate
owrzodzenia troficzne
łuszczyca
rekonwalescencja

Przeciwwskazania do zabiegu:
ostre zapalenie stawów
nowotwory złośliwe
choroby skóry przebiegające ze wzmożonym odczynem na promieniowanie nadfioletowe
stany zwiększonej wrażliwości na światło
choroby przebiegające z gorączką
nadczynność gruczołu tarczowego
cukrzyca
wzmożona pobudliwość autonomicznego układu nerwowego
skłonność do krwawień z przewodu pokarmowego i dróg oddechowych
zaawansowana miażdżyca
obniżone ciśnienie krwi
zakażenia ogniskowe
niedokrwistość złośliwa
niewydolność krążenia
ostry gościec stawowy
reumatoidalne zapalenie stawów  okresie leczenia preparatami złota
padaczka

Sonoterapia (ultradźwięki) – jedna z metod fizykoterapii, która wykorzystuje do celów leczniczych ultradźwięki. Ultradźwiękami nazywa się drgania mechaniczne o częstotliwości przekraczającej granicę słyszalności ucha ludzkiego. Wywołują reakcję miejscową i ogólnoustrojową. Mają działanie cieplne, mechaniczne i fizykochemiczne. Działanie ogólne na organizm to wypadkowa tych trzech działań. Ultradźwięki mają na celu działać przeciwbólowo, przeciwzapalnie oraz przeciwobrzękowo.

Ultrafonoforeza (ultrasonoforeza, sonoforeza) – zabieg polegający na wprowadzeniu odpowiednich leków przez skórę za pomocą energii ultradźwięków. Do ultrafonoforezy stosuje się przede wszystkim leki z grupy przeciwbólowych, steroidów nadnerczowych, przeciwzapalnych, miejscowo znieczulających.

Wskazania do zabiegu:
zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej szyjnego odcinka kregosłupa
bóle pleców i krzyża
zespół bólowy rwy kulszowej
choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego
choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego
choroba zwyrodnieniowa stawów stóp i rąk
zespół bolesnego barku
zespół bolesnego łokcia
ostroga kości piętowej
nerwoból nerwu trójdzielnego
bóle poamputacyjne
szczękościsk
owrzodzenie goleni
przykurcz Dupuytrena
blizny

Przeciwwskazania do zabiegu:
nowotwory i stany po ich usunięciu
ciąża
gruźlica
skazy krwotoczne
niewydolność krążenia
zaburzenia rytmu serca
zakrzepowe zapalenie żył
zaburzenia ukrwienia obwodowego
wyniszczenie organizmu
obecność rozrusznika serca
stany po terapii promieniami rentgenowskimi
nerwobóle niewyjaśnionego pochodzenia
nerwica wegetatywna znacznego stopnia
obecność w tkankach metalowych ciał obcych
ciężki stan ogólny

Krioterapia jest metodą leczenia zimnem. Polega na miejscowym obniżeniu temperatury tkanek za pomocą zimnego powietrza lub dwutlenku węgla. Silnie schłodzone tkanki powodują obkurczanie się drobnych naczyń krwionośnych, które następnie rozszerzają się gwałtownie powodując ocieplenie miejscowe i poprawę krążenia.

Wskazania do zabiegu:
reumatoidalne zapalenie stawów
zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
dyskopatia
łuszczycowe zapalenie stawów
stany pourazowe
zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów
zmiany wynikłe z przeciążeń narządu ruchu
odnowa biologiczna

Przeciwwskazania do zabiegu:
klaustrofobia
nadwrażliwość na zimno
niewydolność układu krążenia i oddechowego
stany gorączkowe
zmiany zakrzepowe, zatorowe i zapalne w układzie naczyniowym
zmiany miażdżycowe tętnic uniemożliwiające reakcję naczyniową
otwarte rany i owrzodzenia

Wodolecznictwo (hydroterapia) jest działaniem lecznictwa fizykalnego, w którym wykorzystuje się oddziaływanie wody na ustrój.

Kąpiel wirowa (masaż wirowy) – w zabiegu wykorzystuje się w celach leczniczych, wpływ cieplny wody oraz jej oddziaływanie mechaniczne związane z ruchem wirowym. Kąpiel wirowa stanowi formę łagodnego masażu skojarzonego z wpływem ciepła. Powoduje rozluźnienie tkanek, zmniejszenie napięcia mięśniowego, poprawę ukrwienia, złagodzenie bólu.

Wskazania do zabiegu:
przewlekłe stany zapalne
stany pourazowe
przewlekłe zapalenie stawów
zapalenia okołostawowe
przykurcze bliznowate
stany po złamaniach, zwichnięciach, skręceniach
porażenia wiotkie
zmiany zwyrodnieniowe

Przeciwwskazania do zabiegu:
niewydolność krążenia
choroby serca i naczyń krwionośnych
choroby skóry w okolicy zabiegowej
troficzne zmiany skórne
stany gorączkowe